Sinh thời Bác Hồ kính yêu của chúng ta rất quan tâm vấn đề phát triển kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX). Trong cuốn “Đường Kách mệnh năm 1927, Người từng nhấn mạnh: “Tục ngữ An Nam có những câu: “Nhóm lại thì giàu, chia nhau thì khó” và “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Có thể nói, những tư tưởng này của Người đã cho chúng ta thấy quan điểm về KTTT, HTX đã được hình thành từ rất sớm.

Ngay sau Cách mạng tháng Tám thành công năm 1945, ngày 11/4/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh có thư kêu gọi điền chủ, nông gia Việt Nam tham gia HTX nông nghiệp.

Ngày 01/5/1969, Bác viết lời giới thiệu Điều lệ tóm tắt của HTX nông nghiệp. Trong đó, Người căn dặn: “Điều lệ này của HTX sản xuất nông nghiệp rất quan trọng. Nó nhằm bảo đảm thật sự quyền làm chủ tập thể của các xã viên…Vì vậy, xã viên và cán bộ phải bàn bạc dân chủ để hiểu cho rõ và làm cho đúng…”.

Thực hiện lời dạy của Bác, ngày nay Đảng, Nhà nước ta đã ban hành nhiều quyết sách quan trọng nhằm phát huy sức mạnh KTTT, HTX. Sau 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW, ngày 18/3/2002 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT. Tại Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII tiếp tục ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW, ngày 16/6/2022 về “Tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT trong giai đoạn mới”. Theo đó, Nghị quyết 20 đã đề ra các nhiệm vụ, mục tiêu chủ yếu đến năm 2030, cả nước có khoảng 140.000 tổ hợp tác, với 2 triệu thành viên; 45.000 HTX với 8 triệu thành viên; 340 liên hiệp HTX với 1.700 HTX thành viên; Bảo đảm trên 60% tổ chức KTTT đạt loại tốt, khá (trong đó, có ít nhất 50% tham gia liên kết theo chuỗi giá trị. Có trên 5.000 HTX ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; phát triển các chuỗi giá trị nông sản hàng hóa gắn với liên kết sản xuất, cung cấp dịch vụ chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; đẩy mạnh tham gia vào các chuỗi cung ứng đưa sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu trực tiếp ra nước ngoài. Đến năm 2045, phấn đấu thu hút tối thiểu 20% dân số tham gia các tổ chức KTTT. Mở rộng quy mô hoạt động của các tổ chức KTTT chất lượng hoạt động ngang tầm các nước trong khu vực và trên thế giới. Bảo đảm trên 90% tổ chức KTTT hoạt động hiệu quả, trong đó có ít nhất 75% tham gia các chuỗi liên kết. Phấn đấu có ít nhất 3 tổ chức KTTT nằm trong bảng xếp hạng 300 HTX lớn nhất toàn cầu do Liên minh HTX quốc tế (ICA) công nhận. Các tổ chức KTTT đều áp dụng công nghệ, nhất là chuyển đổi số vào hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ.

Cùng với cả nước, An Giang là một trong các tỉnh đặc biệt quan tâm phát triển KTTT, HTX. Tỉnh đã ban hành nhiều văn bản về phát triển KTTT, HTX như: Nghị quyết số 46/NQ-HĐND, ngày 08/12/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh An Giang về phát triển KTTT, HTX tỉnh giai đoạn 2021 – 2025;  Kế hoạch số 152/KH-UBND, ngày 23/3/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang về việc thực hiện Nghị quyết số 46/NQ-HĐND, ngày 08/12/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh về phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021 – 2025; Kế hoạch số 218/KH-UBND, ngày 15/4/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh về thực hiện Chương trình hành động số 06-CTr/TU, ngày 29/6/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển HTX, tổ hợp tác gắn với tổ chức sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị ngành hàng chủ lực tỉnh An Giang năm 2022. Ngoài ra, còn ban hành Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo phát triển KTTT, HTX tỉnh An Giang. Theo đó, Tỉnh đã đề ra các mục tiêu, đó là duy trì, củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức KTTT, HTX (bao gồm HTX phi nông nghiệp) đã được phân loại và đánh giá có hiệu quả năm 2021. Đồng thời, nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức KTTT, HTX xếp loại trung bình, yếu kém.

Phấn đấu đến năm 2025, có ít nhất 80% tổng số nông  dân, hộ sản xuất là thành viên HTX hay tổ hợp tác. Hằng năm, có 03 – 05%  tổ hợp tác hiện có tại địa phương được nâng chất phát triển lên HTX. 

Thành lập mới trung bình 28 – 33 HTX/năm để đạt số lượng 380 – 400 HTX vào năm 2025, trong đó có hơn 70% tổng số HTX hoạt động từ loại khá trở lên; 24% cán bộ quản lý HTX tốt nghiệp đại học, cao đẳng trở lên trong tất cả các ngành, lĩnh vực.

Đồng thời, triển khai hoàn thiện, nhân rộng 05 mô hình HTX kiểu mới hiệu quả trên địa bàn tỉnh An Giang giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 167/QĐ-TTg ngày 03/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ, sau năm 2025 sẽ nhân rộng cho các HTX trong tỉnh.

Cùng với đó, xây dựng 25 – 30 mô hình tổ chức KTTT, HTX ứng dụng công nghệ cao, có sản phẩm thuộc ngành hàng chủ lực của tỉnh (bao gồm sản  phẩm OCOP đạt từ 03 sao); 50% tổng số tổ chức KTTT, HTX có liên kết với doanh nghiệp, tổ chức KTTT, HTX khác phát triển theo  hướng bền vững.

Trong giai đoạn 2021 – 2025, phấn đấu xây dựng 01 Liên hiệp HTX sản xuất và chế biến lúa gạo quy mô tỉnh để tham gia Liên hiệp hợp tác xã  quy mô vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Xác định rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của KTTT, HTX đối với sự phát triển của địa phương; lãnh đạo tỉnh An Giang luôn có những quyết sách kịp thời, chính xác nhằm phát huy lợi thế, tiềm năng, thế mạnh nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, từng bước xoá đói, giảm nghèo đảm bảo an sinh xã hội. Căn cứ vào tình hình thực tế của tỉnh, để thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể trong giai đoạn mới, Đặc biệt, năm 2022 đánh dấu sự kiện trọng đại của tỉnh – Đó là kỷ niệm 190 năm thành lập tỉnh An Giang. Lãnh đạo tỉnh giao các đơn vị liên quan tham mưu phấn đấu Thành lập mới 31 HTX (bao gồm phát triển 27 HTXNN với số lượng thành viên tham gia khoảng 15.000 thành viên). Trong đó, có hơn 50% HTX hoạt động từ loại khá trở lên; có 24% tỷ lệ cán bộ quản lý HTX đạt trình độ cao đẳng, đại học và 15% đạt trình độ trung cấp, sơ cấp. Có 100% HTX đang hoạt động được tổ chức và hoạt động theo quy định của Luật HTX 2012. Doanh thu bình quân của người lao động trong HTX đạt 3.100 triệu đồng/năm. Nâng chất 4% tổ hợp tác hiện có của tỉnh để phát triển lên HTX. Bên cạnh đó, giao cho Liên minh Hợp tác xã tỉnh phối hợp với Công ty cổ phần Tập đoàn Lộc trời và các ngành liên quan tham mưu thành lập Liên đoàn lúa gạo Đồng bằng Sông cửu Long. Nếu Liên đoàn này được thành lập đây là Liên đoàn lúa gạo đầu tiên của cả nước và vị thế của An Giang sẽ nâng lên một tầm cao mới.

Để thực hiện được các chỉ tiêu, nhiệm vụ đề ra lãnh đạo tỉnh chỉ đạo các ngành, các địa phương toàn tỉnh tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với phát triển KTTT, HTX. Tiếp tục củng cố, hoàn thiện cơ cấu tổ chức cơ quan quản lý nhà nước về KTTT, HTX; nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về KTTT, HTX; thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của tổ chức KTTT, HTX.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đào tạo, bồi dưỡng và nâng cao nhận thức về bản chất của KTTT, HTX, nhất là HTX kiểu mới; vị trí, vai trò quan trọng của KTTT, HTX trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm hình thành các tổ hợp tác tại các tiểu vùng, khu vực sản xuất; nuôi trồng thủy sản theo quy định của Nghị định số 77/2019/NĐ-CP, ngày 10/10/2019 của Chính phủ về tổ hợp tác.

Vận dụng, triển khai có hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để phát triển KTTT, HTX…/.

Nguyễn Văn Thành

Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh An Giang